Ռադիկալ ընդունումը հոգեբանական հասկացություն է, որն առաջարկում է ընդունել իրականությունն այնպիսին, ինչպիսին կա` առանց փորձելու փոխել կամ պայքարել դրա դեմ:
Սա չի նշանակում, որ մենք հավանություն ենք տալիս տեղի ունեցողին կամ հրաժարվում ենք բարելավել իրավիճակը։ Մենք ընդունում ենք ներկա պահի իրականությունը, որպեսզի կարողանանք ավելի արդյունավետ գործել նրանում:
Ինչո՞ւ է օգտակար ռադիկալ ընդունումը:
→ էմոցիոնալ սթրեսի նվազում.
Պատկերացրեք, որ փորձում եք ջրի տակ պահել փչած գնդակը: Որքան ուժեղ եք սեղմում, այնքան ավելի շատ է այն դիմադրում և ձգտում դուրս պրծնել մակերես: Նույն կերպ էլ աշխատում է մեր դիմադրությունը տհաճ էմոցիաներին` որքան շատ ենք պայքարում, այնքան ուժեղ են նրանք կլանում մեզ:
Ռադիկալ ընդունումը մեզ թույլ է տալիս «բաց թողնել գնդակը»` ընդունել մեր զգացմունքներն ու իրավիճակը՝ չփորձելով փոխել դրանք: Հետազոտություններից մենք գիտենք, որ մարդիկ, ովքեր փորձում են ընդունել բացասական հույզերը, երկարաժամկետ հեռանկարում ցույց են տալիս հոգեբանական անհանգստության ավելի ցածր մակարդակ:
Սա հատկապես օգտակար է ուժեղ բացասական հույզերի դեպքում, քանի որ մեր ուղեղը չի տարբերում իրական սպառնալիքը երևակայականից։ Ուժեղ հույզերը կարող են առաջացնել նույն ռեակցիան, ասես վագրը հարձակվել է մեզ վրա: Ռադիկալ ընդունումն օգնում է «ներքին նեանդերտալացուն» գիտակցել, որ մեզ մահացու վտանգ չի սպառնում:
→ Հոգեբանական ճկունության բարելավում․
Ռադիկալ ընդունումը պասիվ անձնատուրություն չէ, այլ ակտիվ գործընթաց, որը մեծացնում է հոգեբանական ճկունությունը: Սա փոփոխվող իրավիճակներին հարմարվելու և դրանց արդյունավետ արձագանքելու ունակությունն է:
→ Խնդիրների լուծման արդյունավետության բարձրացում․
Պարադոքսալ է, բայց իրավիճակն ընդունելը այնպիսին, ինչպիսին կա, արդեն առաջին քայլն է` այն փոխելու ուղղությամբ: Երբ մենք դադարում ենք էներգիա վատնել իրականության դեմ պայքարելու վրա, մենք ավելի շատ ռեսուրսներ ենք ունենում կառուցողական լուծումներ գտնելու համար:
Ռադիկալ ընդունման 2 տեխնիկա։
1. «Դիտարկում առանց գնահատման»․
Տեխնիկան օգնում է դիտարկել Ձեր մտքերն ու զգացմունքները՝ չփորձելով փոխել կամ գնահատել դրանք: Օրինակ, եթե աշխատանքի վայրում բարձրացում չստացաք և վրդովված եք, ինքնաքննադատությամբ զբաղվելու փոխարեն պարզապես մատնանշեք Ձեր մտքերն ու զգացմունքները։ Գտեք հանգիստ տեղ և սկսեք դիտարկել Ձեր ներաշխարհը: Նկատե՞լ եք «ես բավականաչափ լավը չեմ» միտքը, ապա պարզապես նշեք այն, հիասթափվա՞ծ եք՝ ընդունեք այն։ Մի փորձեք դատել կամ փոխել այս մտքերն ու զգացմունքները, պարզապես թողեք դրանք լինեն:
Այս տեխնիկան օգնում է առանձնանալ Ձեր մտքերից և հույզերից՝ տարածություն ստեղծելով Ձեր և Ձեր փորձի միջև։ Բացասական մտքերով կամ զգացմունքներով կլանվելու փոխարեն Դուք պարզապես սովորում եք նկատել դրանք: Սա նվազեցնում է նրանց ազդեցությունը Ձեզ վրա և թույլ է տալիս ավելի օբյեկտիվ գնահատել իրավիճակը։ Արդյունքում ավելի քիչ եք նույնանում տհաճ փորձառությունների հետ և ձեռք եք բերում ավելի մեծ հուզական ազատություն, որն օգնում է կշռադատված որոշումներ կայացնել:
2. «Ընդունում նկարագրության միջոցով»․
Տեխնիկան առաջարկում է մանրամասն նկարագրել իրավիճակը և դրա հետ կապված զգացմունքները՝ չփորձելով դրանք փոխել կամ արդարացնել։ Օրինակ, եթե մտերիմ ընկերոջ հետ վիճել եք, վերցրեք մի թուղթ և սկսեք գրել այն ամենը, ինչ զգում եք։ Գրեք «Մենք վիճեցինք թյուրիմացության պատճառով, ես վիրավորված և զայրացած եմ, վրդովմունքից կրծքավանդակում ծանրություն եմ զգում, զայրույթը լարվածություն է առաջացնում, ես ուզում եմ հաշտվել, բայց նաև զգում եմ, որ ինձ անարդարացիորեն մեղադրել են»։ Շարունակեք նկարագրել Ձեր զգացմունքներն ու մտքերը՝ չփորձելով արդարացնել կամ փոխել դրանք: Պարզապես նշեք այն ամենը, ինչ գալիս է Ձեր մտքին:
Մանրամասն նկարագրելով Ձեր զգացմունքներն ու մտքերը՝ Դուք սովորում եք դրանք ընդունել առանց քննադատելու։ Սա օգնում է հասկանալ բարդ հուզական վիճակները և ավելի պարզ տեսնել իրավիճակը: Երբ Ձեր ապրումները արտահայտում եք բառերով, դրանք հաճախ կորցնում են իրենց վախեցնելու ուժը: Արդյունքում ավելի լավ եք հասկանում Ձեզ և իրավիճակը, ինչը կառուցողական գործողությունների հիմքն է:
Թողնել պատասխան